Τα γραπτά κείμενα της αστρολογίας αρχίζουν από τη Μεσοποταμία (γνωστή σήμερα σαν Ιράκ), εκεί που θεμελιώθηκε ο πρώτος αληθινός πολιτισμός από τους Σουμέριους. Το βασίλειο των Σουμερίων αναπτύχθηκε στο δέλτα των εκβολών των ποταμών Τίγρη και Ευφράτη· κατά τη διάρκεια όμως της τρισχιλιετούς ιστορίας τους επεκτάθηκε σ' όλη την περιοχή της Μεσοποταμίας και άσκησε δυναμική επίδραση σε άλλους πολιτισμούς της Εγγύς και Μέσης Ανατολής και της Ανατολικής Μεσογείου. Οι Σουμέριοι ήταν πολύ έξυπνοι και επινοητικοί άνθρωποι και είχαν πολύ βαθιές γνώσεις αστρονομίας και μαθηματικών. Οι γνώσεις που μετέδωσαν στους λαούς που κατάκτησαν ήταν τόσο προχωρημένες, που στη Μεσοποταμία η αστρονομία και τα μαθηματικά είχαν αναχθεί σε αληθινές επιστήμες.
Ήταν επίσης οι πρώτοι άνθρωποι που επινόησαν μια μέθοδο γραφής: τη γραφή με εικόνες που γινότανε σε πήλινους πίνακες, χαράζοντας τους και που αποτελούσε τον πρώτο τύπο γραφής. Αλλά μιλούσαν μια γλώσσα τελείως άσχετη με αυτή των κατακτητών τους ή οποιουδήποτε άλλου λαού στην Εγγύς Ανατολή. Έπρεπε λοιπόν να γίνουν, όπως και έγιναν, μεταφράσεις διαφόρων παλαιών στοιχείων, γραπτά μνημεία των οποίων βρίσκονται σε όλη τη Μεσοποταμία και πέρα από αυτή. Ένα λεξικό με λέξεις Σουμερίων και τις αντίστοιχες τους σημιτικές ολοκληρώθηκε τον έβδομο αιώνα π.Χ. και ήρθε στην επιφάνεια από τους αρχαιολόγους το δέκατο ένατο αιώνα. Τότε οι ιστορικοί διαπίστωσαν ότι τα περισσότερα από όσα απέδιδαν στους μεταγενέστερους πολιτισμούς της Μεσοποταμίας, είχαν την προέλευση τους από Σουμεριακές πηγές. Την εποχή εκείνη, η Βαβυλώνα ήταν το διοικητικό κέντρο του πολιτισμού της Μεσοποταμίας και γι' αυτό αναφερόταν συνήθως, σαν η πηγή της αστρολογικής γνώσης και πρακτικής. Η μεγάλη ποσότητα των αστρονομικών στοιχείων, τα οποία συγκέντρωσαν οι Βαβυλώνιοι στη διάρκεια των τριών χιλιάδων ετών, πιστεύεται ότι συγκεντρώθηκαν για αστρολογική χρήση. Ο πολιτισμός των Μεσοποταμιών, κατά τη διάρκεια της ιστορίας τους βασιζόταν στη θρησκεία τους. Από το Μονάρχη προς τα κάτω, κάθε μέλος της κοινωνίας έπαιρνε μέρος στη λατρεία ενός σύνολον θεοτήτων. Οι πιο σπουδαίοι ήταν ο θεός του Ουρανού, του Αιθέρα και του Νερού (αυτού που ρυθμίζει τις βροχές), τόσο βασικής σημασίας για τους Μεσοποτάμιους που κινδύνευαν από τις πλημμύρες των δύο μεγάλων ποταμών, από τους οποίους έπαιρναν νερό με αρδευτικές τάφρους, για να γίνει ικανοποιητική παραγωγή καρπών και βλάστηση βοσκοτόπων. Άλλοι ουράνιοι θεοί ήταν η Σελήνη (με μεγάλη σπουδαιότητα για τους ανθρώπους, που βάσιζαν τις δραστηριότητες τους σε ένα Σεληνιακό ημερολόγιο κυρίως, παρά στο θεό Ήλιο, αν και υπήρχε και Ηλιακό ημερολόγιο) καθώς και μια θεά, ταυτισμένη με τον πλανήτη Αφροδίτη.
Η Ιεροσύνη επινόησε μια μυθολογική διαδικασία προέλευσης, σχηματισμών και οργάνωση του σύμπαντος, η οποία μπορεί να αποδοθεί με καθαρά αστρονομικούς όρους. Από αυτό εμείς καταλαβαίνουμε ότι οι Βαβυλώνιοι - που είχαν στη διάθεση τους πρωτόγονα όργανα μετρήσεως - ήταν ικανοί, με καθαρά οπτικά μέσα, να προσδιορίσουν με ακρίβεια κλάσματος του δευτερολέπτου τη διάρκεια του Σεληνιακού μήνα, να διακρίνουν και να ταξινομήσουν τους περισσότερους από τους ορατούς αστερισμούς του βόρειου ημισφαιρίου και να προσδιορίσουν με ακρίβεια τις ισημερίες και τα ηλιοστάσια του έτους.
Πράγματι, οι Βαβυλώνιοι χαρτογράφησαν τον Ουρανό με πολλές λεπτομέρειες και πρόσεξαν ιδιαίτερα την ανατολή και τη δύση ορισμένων αστέρων. Το έτος τους άρχιζε από την εαρινή ισημερία, την άνοιξη.
Συνήθιζαν να μαντεύουν με άλλα μέσα και να δίνουν μεγάλη πίστη στους οιωνούς για την πρόβλεψη γεγονότων μεγάλης σημασίας όπως ήταν η ευημερία του Κράτους και η ευτυχία του Βασιλιά. Όμως, πολλές από τις παρατηρήσεις και τις προβλέψεις τους σχετίζονταν με τα ουράνια φαινόμενα και ειδικότερα με την εμφάνιση της Σελήνης και τις φάσεις της. Ήταν ικανοί να προβλέψουν εκλείψεις, αλλά όχι με το βαθμό ακρίβειας που έδείξαν στον υπολογισμό της διάρκειας του Σεληνιακού μήνα. Είχαν, ειδικότερα, ασχοληθεί με μετεωρολογικές ερμηνείες των ουρανίων φαινομένων μια και η οικονομία του ήταν αγροτική και τα προγνωστικά στοιχεία χρήσιμα.
Η έκδοση ατομικών ωροσκοπίων, δεν ήταν μέσα στα ενδιαφέροντα τους, μέχρι που αναπτύχθηκε ο πολιτισμός τους στο τελευταίο του στάδιο, τότε που επηρεάστηκαν από τις ελληνικές ιδέες.
Εκείνη την εποχή, τον τέταρτο και τρίτο αιώνα π.Χ., είχαν ήδη επιλέξει τα δώδεκα σημεία του ζωδιακού κύκλου. Από τότε επίσης, οι πλανητικοί θεοί φιγουράρουν στις ερμηνείες του ωροσκοπίου όποιου ζητούσε τις υπηρεσίες τους. Αλλά, οι ερμηνείες των ωροσκοπίων από αυτούς δεν ήταν τίποτε άλλο παρά μια εργασία πολύ πρόχειρη, που δεν έδινε επαρκείς πληροφορίες των χαρακτηριστικών και των προσδοκιών των ενδιαφερομένων ανθρώπων. Γνωρίζουμε πολύ λίγα πράγματα για τους ίδιους τους αστρολόγους της Βαβυλώνα. Ο πιο διάσημος ήταν ο Μπερόσους, ένας ιερέας της Βαβυλώνας στη λατρεία του Θεού Μαντούκ, που έζησε τον τρίτο αιώνα π.Χ. και τελικά έμεινε στο νησί της Κω, όπου επέβλεπε τη διδασκαλία της αστρολογίας στους σπουδαστές. Στην Κω βρισκόταν επίσης η ιατρική σχολή του Ιπποκράτη και μπορούμε να συμπεράνουμε πως ο Μπερόσους άδραξε την ευκαιρία, συνδυάζοντας τη διδασκαλία της αστρολογίας με τη μαθητεία της ιατρικής επιστήμης.
Ένας άλλος διάσημος Βαβυλώνιος αστρολόγος ήταν ο Κίνιντου, που έζησε τον τέταρτο αιώνα π.Χ. Ο μόνος ήδη γνωστός ήταν ο Ναμπουριάνου, γύρω στο 500 π.Χ. Όλοι τους ήταν έμπειροι στις αστρολογικές προβλέψεις. Οι Βαβυλώνιοι ήταν οι πρώτοι που κατασκεύασαν ναούς - αστεροσκοπεία στην Εύφορη Ημισέληνο (περιοχή που κατέχεται από τα σύγχρονα κράτη Ιράκ, Αίγυπτο, Ιορδανία και Συρία) που πρέπει να είχαν μεγάλο πεδίο παρατήρησης, γιατί βρισκόντουσαν σε επίπεδη περιοχή. Τα έχτιζαν αρκετές δεκάδες μέτρα ψηλά και είχαν τη μορφή του τύπου των πυραμίδων. Συνήθως είχαν ένα βωμό στην κορυφή και μερικές φορές στα πλάγια. Υπήρχαν επτά βωμοί (πυραμίδες) και κάθε μία από αυτές ήταν βαμμένη με το χρώμα του πλανήτη στον οποίο ήταν αφιερωμένη. Ο πιο περίφημος από αυτούς τους βωμούς - πυραμίδες, ήταν ο πύργος της Βαβέλ, που διακόσιοι (200) τόνοι χρυσού είχαν χρησιμοποιηθεί για τη διακόσμηση του βωμού του θεού, στην κορυφή του πύργου.
Αν και δεν έχουν βρεθεί πλήρεις ζωδιακές περιγραφές σε κανένα Βαβυλωνιακό γλυπτό, οι πέτρες που έβαζαν στα σύνορα των κτημάτων, για να καθορίζουν την ιδιοκτησία τους, δείχνουν ζωδιακούς αστερισμούς - χαρακτηριστικά τον Αιγόκερο, που ήταν μισός ψάρι - μισός κατσίκα και συμβόλιζε την κυριαρχία του ουράνιου θεού Έα (ή Εν-Κι) πάνω στα νερά της Γης. Επίσης, είναι ζωγραφισμένοι σε γλυπτά ο Σκορπιός, ο Τοξότης και ο Καρκίνος. Στα διάφορα γλυπτά των Βαβυλωνίων είναι εύκολο να βρεθούν παραστάσεις του Ήλιου, της Σελήνης και της Αφροδίτης.
|